Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın Oluşumu ve Özellikleri Nelerdir? Maddeler Halinde

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI’NIN OLUŞUMU VE ÖZELLİKLERİ

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI’NIN OLUŞUMU

• Cumhuriyet'in ilk yıllarında ölen bazı sanatçılar dışında Milli Edebiyatçılar, Beş Hececiler ve Bağımsızlar olarak ele aldığımız şair ve yazarlar sanat hayatlarına Cumhuriyet döneminde de devam etmişlerdir.
• 1923'ten 1940'a kadar devam eden dönemde Kurtuluş Savaşı'nın yarattığı birliğin, yapılan inkılâp ve reformların etkisiyle sanatçılar, yerli ve halka doğru bir "memleket edebiyatı" anlayışıyla Anadolu'yu ve Anadolu halkını konu edinmişlerdir.
• Milleti oluşturan değerler (müzik, edebiyat, mimari, oyun-lar, masallar vb.) farklı yönleriyle edebi metinlerde yer almıştır.
• Memleket edebiyatı zevkiyle Batı estetiği sentezlenmeye çalışılmıştır.
• Batı kültür ve medeniyeti örnek alınmakla birlikte, Tanzimat’ta da olduğu gibi, yanlış Batılılaşma eleştiri konusu olmuştur.
• Anadolu; doğal güzellikleri, insanı, sosyal hayatı ve folkloruyla edebi eserlere yansımıştır.
• 1923'ten 1940'a kadar Türk tarihi ve Atatürk'le ilgili konu-lar ağırlık kazanmış, 1940'lı yıllardan sonra ise bireysel duygu ve sorunlar da ele alınmıştır.
• Uluslaşmaya verilen önemin bir yansıması olarak "birey"e, "bireysel bilinç"e önem verilmiştir.
• Roman, hikâye, tiyatro, deneme gibi Batı'dan alınan düzyazı türlerinde, teknik bakımdan daha olgunlaşmış eserler ortaya konulmuştur.
• Cumhuriyet dönemi edebi ürünleri, dil ve zevk bakımın-dan gelenekten ayrılmıştır.
• Cumhuriyet dönemi eserlerinde öz Türkçecilik anlayışının da etkisiyle genel olarak açık ve anlaşılır bir dil kullanılmıştır.
• Dünyaya açılma ve çağdaşlaşma çabaları edebiyatı da etkilemiş, dünya edebiyatı daha yakından takip edilmiş-tir.
• Dünya edebiyatıyla kurulan bağlar sonucunda; toplumcu gerçekçilik, sezgicilik, varoluşçuluk, gerçeküstücülük, dadacılık gibi edebiyat akımlarından yararlanılmıştır.
• Bireyin iç dünyasını anlatmaya çalışan edebiyatçılar, psikoloji ve psikiyatri alanlarındaki gelişmelerden yararlanmışlardır.

CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK EDEBİYATI’NIN ÖZELLİKLERİ

• Yazı diliyle konuşma dili arasındaki fark ortadan kalkmış dildeki sadeleşme çabaları aralıksız olarak sürmüştür.
• Edebiyatımız bu dönemde toplumcu bir karakter kazan-mış gerçekçi bir anlayış güdülmüştür.
• Aruz ölçüsünün yerini hece ölçüsü almış, şiirlerde de günlük konuşma dili kullanılmıştır. Yine bu dönemde şiirin biçimce daha da serbestleşmesi sağlanmıştır.
• Şiir, roman, hikâye ve tiyatro gibi türlerde önemli gelişmeler olmuştur. Romanda ve hikâyede halk gerçekleri tamamen yerleşmiştir. Yine tiyatro ve deneme alanında büyük gelişmeler gösterilmiştir.
• Cumhuriyetin kuruluşuyla 1940 (İkinci Dünya Savaşı) yılları arasında eser veren şair ve yazarlar genellikle da-ha önceki Milli Edebiyat akımının etkisinde tam anlamıyla "yerli" ve "halka doğru"; veya Batı'nın, özellikle Fransız edebiyatının etkisinde kişisel yollarında yürümüşlerdir.
• Edebiyatımız İstanbul aydınlarının tekelinden kurtulmaya başlamıştır. Anadolu'dan aydın yetişmeye başlamıştır.
• Bu dönemden itibaren farklı edebi topluluklar ortaya çık-maya başlamıştır.

Konu ile ilgili diğer gönderilerimize bakmayı unutmayın Söz Sanatları Nelerdir?